![](/media/lib/485/n-2021-a3a695ef1f402d40b5b3f303b7d6d93a.jpg)
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
![](/media/lib/527/n-la-mano-de-irulegi.juantxo-egana-b00cc60f35819d5dd53974e9be444b58.jpg)
Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego
Czy nasz układ odpornościowy chroni nas przed rakiem?
22 czerwca 2006, 14:52Pytanie, czy wolimy mieć niskie prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór, czy też elastycznie reagujący układ odpornościowy, jest hipotetyczne. Hipotetyczne, ponieważ ewolucja zadecydowała już z nas. Nasz gatunek może się poszczycić zdolnym do adaptacji układem immunologicznym, który potrafi się nauczyć, jak walczyć ze specyficznymi patogenami. Trzeba za to jednak zapłacić pewną cenę...
![](/media/lib/24/1204284649_007113-1358552fe245181696d0e22dcbde69f1.jpeg)
Depresja jako doświadczenie pozytywne
29 lutego 2008, 11:25Dr Paul Keedwell z King's College London, autor książki Jak smutek przetrwał, twierdzi, że depresja (oczywiście z wyłączeniem głębokiej) może być pozytywnym doświadczeniem. Wg niego, nie jest to stan emocjonalny typowy jedynie dla Homo sapiens. Sądzi on, że cierpieli na nią także nasi odleglejsi przodkowie.
![Współcześni przedstawiciele gąbek](/media/lib/43/spongecolorcorrect-1203dce2c52015d0fa0ff27b002ed3e8.jpg)
Omańskie prazwierzęta
10 lutego 2009, 02:25Na terenie południowego Omanu (na Półwyspie Arabskim) odnaleziono najstarsze znane pozostałości zwierząt na Ziemi. Odkryte szczątki mają aż 635 milionów lat.
![Czaszka osobnika <i>Darwinopterus sp.</i>](/media/lib/56/17400_web-8d272b00b95729cd74ca2a38cf1e5da1.jpg)
Darwinopterus - ogniwo pośrednie ewolucji?
17 października 2009, 08:13Na terenie północno-wschodnich Chin odkryto szczątki latających gadów należących najprawdopodobniej do zupełnie nowej, nieznanej wcześnie rodziny w obrębie rzędu pterozaurów. Wszystko wskazuje na to, że zwierzęta te były ogniwem pośrednim w ewolucji pomiędzy dwiema rodzinami poznanymi dotychczas.
![Eukarionty](/media/lib/71/eukaryota_diversity_2-752fb1530175ce0ef9fb1d57897c2ce6.jpg)
Jak nam się życie skomplikowało
23 października 2010, 14:54O ile powstanie życia - pierwszej, prostej komórki jest wielka zagadką, o tyle kolejną zagadką jest powstanie organizmów wielokomórkowych. Miliardy lat minęły, nim zaczęło pojawiać się bardziej złożone formy życia. Jak do tego doszło? Europejscy naukowcy mają nową koncepcję.
![](/media/lib/151/n-z-okiem-na-ogonie04-5ab0645ca52d20a9013c66e020bce60b.jpg)
Da się widzieć okiem na ogonie
28 lutego 2013, 14:00Sprawdzając, czy i w jakim stopniu mózg potrafi zinterpretować sygnały docierające z nietypowych lokalizacji, zespół z Tufts University usuwał kijankom żaby szponiastej (Xenopus laevis) oczy i wszczepiał je na ogonie lub tułowiu.
![](/media/lib/214/n-lab-work-94b442f2aa533d15fea4e8b5238cd389.jpg)
Włoski cmentarz źródłem wskazówek nt. ewolucji przecinkowca cholery
16 lutego 2015, 13:24Naukowcy mają nadzieję, że wykopaliska cmentarza przy kościele w Badìa Pozzéveri w Toskanii pozwolą zrekonstruować ewolucję przecinkowca cholery (Vibrio cholerae).
![](/media/lib/258/n-afryka-2b8823955ebf17526323b737a44a3e2b.jpg)
Afryka nie robi się coraz bardziej sucha
24 października 2016, 08:57Nowe badania wskazują, że - wbrew przyjętemu przez naukę poglądowi - Afryka nie staje się coraz bardziej sucha. Ich autorzy twierdzą, że w ciągu ostatnich 1,3 miliona lat susze na Czarnym Lądzie zmniejszyły swój zasięg, a kontynent jest poddawany cyklom bardziej suchych i bardziej wilgotnych warunków